Geçmeyen burun tıkanıklığı, burun yollarının tamamen veya kısmen kapanması durumudur. Genellikle burun içindeki dokuların ve damarların şişmesi, iltihaplanması ya da fazla mukus üretimi nedeniyle oluşur. Uzun süreli devam eden burun tıkanıklıklarında ise medikal tedavi gereksinimi olabileceği için dikkatli olunmalıdır. Burun tıkanıklığı sorunu burun estetiği (rinoplasti) operasyonlarının da ana nedenlerinden birini oluşturur. Burun estetiği operasyonlarının bu kadar yaygınlaşmasında temel sebeplerden biri de burun tıkanıklığına bağlı olarak gelişen, nefes almada zorluk ve uyku problemlerini ortadan kaldırmak olabilir.
Geçmeyen Burun Tıkanıklığı Neden Olur?
Geçmeyen burun tıkanıklığı altında yatan çeşitli nedenler olabilir. Uzun süreli veya kalıcı burun tıkanıklığı, genellikle daha ciddi ya da kronik bir soruna işaret eder. İşte burun tıkanıklığının sürekli olmasına neden olabilecek başlıca durumlar:
- Kronik Sinüzit: Sinüslerin uzun süreli iltihaplanması, burun pasajlarında sürekli tıkanıklığa yol açar. Bu durum 12 haftadan uzun süren tıkanıklık, baş ağrısı, burun akıntısı, yüz ağrısı.
- Burun içinde burun septumunun (kemik ve kıkırdaktan oluşan orta bölme) eğriliği havanın düzgün bir şekilde geçmesini engeller. Genellikle bir burun deliğinde sürekli tıkanıklık, nefes almada zorluk.
- Burun Polipleri ise burun içinde veya sinüslerde gelişen iyi huylu doku büyümeleridir. Sürekli burun tıkanıklığı, koku kaybı, tekrarlayan sinüs enfeksiyonları olur.
- Alerjilere (polen, ev tozu, hayvan tüyleri vb.) maruz kalmak, burun içindeki dokuların şişmesine neden olur. Uzun süren tıkanıklık, burun akıntısı, hapşırma, kaşıntı.
- Non-Alerjik Rinit ise burun tıkanıklığına yol açan ancak alerjiye bağlı olmayan bir rinit türüdür. Sigara dumanı, kimyasallar, stres, hava değişiklikleri tetikleyici olabilir.
- Hamilelik, adet döngüsü veya tiroid sorunları gibi hormonal değişiklikler burun tıkanıklığına yol açabilir.
- Tümörler veya kitleler nadir de olsa, burun veya sinüslerde oluşan tümörler kalıcı tıkanıklığa neden olabilir. Bu durum tek taraflı burun tıkanıklığı, burun kanaması, yüz ağrısı.
Geçmeyen burun tıkanıklığı durumunda, altta yatan nedenin belirlenmesi için bir kulak burun boğaz (KBB) uzmanına danışmak önemlidir. Doktor, fiziksel muayene, endoskopik inceleme veya gerektiğinde tomografi gibi görüntüleme testleri ile teşhis koyarak uygun tedaviyi planlayabilir.
Burun Tıkanıklığına Yol Açan Başlıca Nedenler
- Soğuk algınlığı ve grip: Viral enfeksiyonlar, burun dokularının şişmesine ve mukus üretiminin artmasına yol açar.
- Alerjiler: Polen, toz, küf gibi alerjenlere maruz kalındığında burun dokuları iltihaplanabilir.
- Sinüzit: Sinüslerin iltihaplanması, burunda tıkanıklık yaratabilir.
- Septum deviasyonu: Burun kemiğinde eğrilik olduğunda bir veya her iki burun deliği kısmen tıkanabilir.
- Burun polipleri: Burun içinde oluşan iyi huylu büyümeler, havanın serbestçe geçmesini engelleyebilir.
- Hormonal değişiklikler: Gebelik, adet dönemi veya tiroid problemleri gibi hormonal değişiklikler, burun tıkanıklığına neden olabilir.
Tıkanıklık, nefes almayı zorlaştırdığı için uyku bozukluklarına, baş ağrısına ve genel rahatsızlığa neden olabilir. Tedavi, tıkanıklığın nedenine bağlı olarak değişir; örneğin, alerjiye bağlı tıkanıklık antihistaminikler ile tedavi edilirken, sinüzit veya enfeksiyon antibiyotiklerle tedavi edilebilir.
Burun Tıkanıklığı Ne Kadar Sürer?
Burun tıkanıklığının süresi, tıkanıklığın nedenine ve tedaviye bağlı olarak değişiklik gösterir. İşte bazı yaygın nedenlere göre burun tıkanıklığının süresi:
- Soğuk algınlığı veya grip gibi viral enfeksiyonlarda burun tıkanıklığı genellikle 5 ila 10 gün arasında sürer. Soğuk algınlığı geçtikçe tıkanıklık da azalır.
- Alerjiye bağlı burun tıkanıklığı, kişi alerjenle temas etmeye devam ettiği sürece devam eder. Örneğin, mevsimsel alerjilerde polen miktarı yüksek olduğunda tıkanıklık birkaç hafta sürebilir.
- Akut sinüzit vakalarında burun tıkanıklığı 2-4 hafta sürebilir. Kronik sinüzitte ise tıkanıklık 12 hafta veya daha uzun sürebilir.
- Septum deviasyonu veya burun polipleri olabilir. Yapısal problemler nedeniyle olan burun tıkanıklığı kalıcıdır ve cerrahi müdahale yapılmadığı sürece devam edebilir.
- Gebelik sırasında hormonal değişiklikler nedeniyle yaşanan burun tıkanıklığı, hamileliğin ilerleyen dönemlerinde başlayabilir ve doğuma kadar devam edebilir.
Burun tıkanıklığı uzun süreli ya da tekrarlayan bir problemse, altta yatan nedenin belirlenmesi ve uygun tedavinin uygulanması için bir doktora başvurulması önerilir.